Zaświadczenie o niekaralności to wymóg w przypadku starania się o pracę w pewnych zawodach lub ubiegania się o pewne licencje i koncesje. Jednak czy wiesz, co znajduje się w takim dokumencie? W tym artykule dowiesz się, jak zdobyć takie zaświadczenie, ile ono kosztuje i w jaki sposób złożyć odpowiedni wniosek.
Na pewno przeglądając różnego rodzaju ogłoszenia o pracę zauważyłaś lub zauważyłeś, że czasem pojawia się wymóg dostarczenia zaświadczenia o niekaralności.
Czy zdobycie takiego dokumentu to problem?
Może warto przygotować je sobie wcześniej, żeby mieć je na wszelki wypadek?
Jeżeli boisz się, że w tym dokumencie znajdą się informacje o Twoich mandatach za złe parkowanie, już Cię uspokajam — są tam WYŁĄCZNIE informacje o sprawach, w których zapadł prawomocny wyrok sądu.
Przeczytaj ten artykuł, aby dowiedzieć się:
- na czym dokładnie polega zaświadczenie o niekaralności;
- gdzie można zdobyć takie zaświadczenie;
- po co stosuje się takie zaświadczenie.
Oświadczenie o niekaralności to dokument, który potwierdza, że dana osoba nie znajduje się w rejestrze Krajowego Rejestru Karnego — czyli KRK.
Na pewno interesuje Cię, jakie dane przetrzymywane są w takim rejestrze? Zaraz Ci o tym opowiem. 😄
Po co istnieje taki rejestr?
Tak naprawdę właśnie w tym miejscu znajdują się wszystkie informacje odnośnie karalności w naszym kraju. W związku z tym, jeżeli dana osoba dopuściła się przestępstwa, to właśnie w KRK znajduje się informacja, czy było to pierwsze tego typu zdarzenie, czy też delikwent był już wcześniej karany.
A co dokładnie możesz znaleźć w tym rejestrze? KRK zbiera informacje odnośnie m.in.:
- przestępstw i przestępstw skarbowych — także tych warunkowo umorzonych lub umorzonych w ramach amnestii;
- obywateli Polski skazanych za granicą;
- środków zabezpieczających orzeczonych w sprawach o przestępstwa;
- nieletnich, wobec których orzeczono środki wychowawcze lub poprawcze;
- osób prawomocnie skazanych na areszt;
- poszukiwań listem gończym;
- tymczasowych aresztowań;
- nieletnich umieszczonych w schroniskach dla nieletnich.
Jak widać — lista zdarzeń przechowywanych w KRK jest całkiem spora. Jeżeli któreś z nich dotyczy Ciebie, NIE uzyskasz zaświadczenia o niekaralności. Chyba, że nastąpiło zatarcie…
Czy wyrok będzie nad Tobą ciążył przez całe życie? Okazuje się, że NIE!
Z czasem ulegnie on zatarciu. Oznacza to, że po upływie określonego terminu znowu będziesz mógł określić siebie jako niekaralnego i zdobyć stosowne zaświadczenie.
Terminy zatarcia są różne i wynoszą np.:
- w przypadku kary grzywny — 1 rok od wykonania, darowania kary lub przedawnienia jej wykonania;
- w przypadku ograniczenia wolności — 3 lata;
- w przypadku pozbawienia wolności — 10 lat.
Uff…Jak widzisz, nawet będąc karanym możesz zdobyć oświadczenie o niekaralności 😄
Jednak po co pracodawcy Twoje zaświadczenie o niekaralności?
Wiesz już o tym, że Krajowy Rejestr Karny zbiera i aktualizuje mnóstwo informacji dotyczących karalności Polaków. Na pewno przydaje się to w trakcie postępowania sądowego.
Oświadczenie o niekaralności jest wykorzystywane nie tylko podczas spraw sądowych, ale także w życiu codziennym.
Może być potrzebne np. wtedy, gdy ubiegasz się o:
- licencję na broń;
- udział w przetargu;
- uzyskanie wizy.
Domyślasz się dlaczego?
Otóż jest ono potrzebne, jako pewnego rodzaju zabezpieczenie. Jeżeli w ustawie znajduje się zapis o wcześniejszej niekaralności, to konieczne jest dostarczenie odpowiedniego oświadczenia.
Podobnie jest w przypadku niektórych zawodów. Taki wymóg może być np. w przypadku:
- taksówkarza,
- pilota wycieczek,
- ochroniarza,
- policjanta.
Chyba rozumiesz, dlaczego w przypadku powyższych zawodów oświadczenie o niekaralności jest faktycznie istotne? Tutaj też chodzi o to, aby ocenić “moralne” podłoże kandydata.
Lista takich zawodów jest znacznie szersza i obejmuje wszystkie zawody, w ramach których w ustawie wprowadzono wymóg niekaralności.
Uwaga! Pamiętaj, że pracodawca może od Ciebie wymagać oświadczenia o niekaralności tylko na etapie rekrutacji i wyłącznie jeżeli stanowisko tego wymaga.
Na pewno interesuje Cię, co znajduje się w samym oświadczeniu o niekaralności?
- Jeżeli NIE figurujesz w KRK, Twoje zaświadczenie będzie miało następującą treść:
Rejestr karny nie zawiera żadnych informacji o wyrokach skazujących wobec danej osoby.
- Jeżeli natomiast masz pewne wyroki na karku, w zaświadczeniu przeczytasz:
Rejestr karny zawiera informacje o wyrokach skazujących wobec danej osoby.
a w załączniku zostanie dodany wykaz wyroków.
- Jeżeli NIE zostałaś lub zostałeś skazany wyrokiem sądu, ale figurują o Tobie informacje w KRK, treść będzie wyglądać następująco:
Rejestr karny zawiera inne informacje dotyczące danej osoby
a informacje te zostaną załączone do odpowiedzi.
Na oświadczeniu o niekaralności znajduje się data wydania. Nie ma ono określonego terminu i nie ma możliwości uzyskania zaświadczenia z datą wsteczną.
W związku z tym dokument ten po prostu stwierdza stan faktyczny na dany dzień. Pamiętaj zatem, że nie ma sensu przygotowywać takiego zaświadczenia “na przyszłość”.
Pamiętaj, że TYLKO Ty możesz złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia o niekaralności. Twój pracodawca nie ma do tego prawa.
W związku z tym, jeżeli w danym ogłoszeniu o pracę znajduje się wymóg takiego dokumentu, będziesz musiał go zdobyć na własną rękę.
W jaki sposób?
Zaraz Ci wytłumaczę!
Potrzebne Ci będzie zapytanie o udzielenie informacji o osobie — jak nazywany jest wniosek o zaświadczenie o niekaralności. To prosty formularz, w którym wskazujesz:
- swoje dane,
- informacje o zbiorach, które mają być uwzględnione.
Uwaga! We wniosku znajdują się pytanie o postępowanie w ramach którego ma być udzielona informacja oraz zakres danych, które mają być przedmiotem informacji — jeżeli wypełniasz wniosek w swoim imieniu, nie uzupełniaj tych pól.
Przede wszystkim musisz wiedzieć, że możesz uzyskać oświadczenie o niekaralności na 3 sposoby:
- online,
- listownie,
- osobiście.
Wiesz o tym, że możesz zdobyć zaświadczenie o niekaralności nie wychodząc z domu? To zdecydowanie najwygodniejsza forma uzyskania takiego oświadczenia.
Pamiętaj, że aby móc skorzystać z takiego rozwiązania musisz mieć:
- profil zaufany e-PUAP
- lub certyfikat kwalifikowany.
Będą one wymagane do elektronicznego podpisania wniosku.
- Następnie musisz wejść na stronę e-KRK i zarejestrować tam swoje konto.
- Po potwierdzeniu logowania możesz złożyć zapytanie o udzielenie informacji o osobie.
- Po jego podpisaniu — czy to przez e-PUAP, czy podpis elektroniczny — musisz dokonać płatności w wysokości 20 zł.
- Po opłaceniu wniosku dostaniesz potwierdzenie złożenia zapytania.
- Zaświadczenie otrzymasz bez zbędnej zwłoki, jednak nie dłużej niż po 7 dniach. Będzie ono dostępne do pobrania w systemie e-KRK.
Pamiętaj, że otrzymane w ten sposób oświadczenie o niekaralności jest dokumentem elektronicznym o rozszerzeniu .xml — i tylko przedstawione w ten sposób jest ważne. W związku z tym MOŻESZ je:
Natomiast NIE możesz go wydrukować.
Możesz też złożyć zapytanie listownie.
W takim wypadku konieczne jest:
- Wypełnienie zapytania o udzielenie informacji o osobie,
- Uiszczenie opłaty — w wysokości 30 zł — oraz dołączenie potwierdzenia płatności do listu.
- List należy wysłać do Biura Informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego albo do dowolnego punktu informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego.
- W takim wypadku zaświadczenie zostanie wydane w przeciągu 7 dni od otrzymania wniosku.
Możesz także złożyć wniosek osobiście.
W tym wypadku musisz:
- Uzupełnić zapytanie o udzielenie informacji o osobie i udać się do punktu informacyjnego KRK.
- Płatność możesz uiścić wcześniej lub zapłacić gotówką w kasie punktu — w tym wypadku również płacisz 30 zł.
- Zaświadczenie uzyskasz od razu — na miejscu. W szczególnych przypadkach termin załatwienia sprawy może zostać wydłużony do 7 dni.
Punkty informacyjne znajdują się w wielu miastach Polski i mieszczą się przy sądach rejonowych i okręgowych. Listę znaleźć można na stronie Serwisu Rzeczypospolitej Polskiej.
Jeśli uważnie przeczytałaś lub przeczytałeś wcześniejsze informacje, to wiesz o tym, że koszt wydania zaświadczenia to 20 zł lub 30 zł. Tańsza opcja jest dostępna wyłącznie w przypadku składania wniosku online.
Możesz jeszcze skorzystać ze zwolnienia z opłaty za wydanie zaświadczenia o niekaralności. Jest to możliwe, jeśli jako wolontariusz planujesz zostać wychowawcą lub kierownikiem obozu lub kolonii dla dzieci i młodzieży — i zostanie to potwierdzone pismem od organizatora.
Liczę, że w wyczerpujący sposób przedstawiłam Ci informacje odnośnie zaświadczenia o niekaralności. 😄
Jeżeli masz jeszcze jakieś wątpliwości, zapoznaj się z listą Najczęściej Zadawanych Pytań.
📌 Jak uzyskać zaświadczenie o niekaralności?
Zaświadczenie o niekaralności możesz zdobyć online, listownie lub udając się do jednego z punktów informacyjnych Krajowego Rejestru Karnego. Wystarczy złożyć zapytanie i uiścić opłatę.
📌 Ile kosztuje zaświadczenie o niekaralności?
Przy wnioskowaniu o wydanie zaświadczenia o niekaralności należy uiścić opłatę 30 zł (w przypadku załatwiania sprawy osobiście lub listownie) lub 20 zł (w przypadku składania wniosku online).
📌 Ile jest ważne zaświadczenie o niekaralności?
Zaświadczenie nie ma terminu ważności — po prostu stwierdza stan faktyczny na dzień wydania oświadczenia.
📌 Gdzie uzyskać zaświadczenie o niekaralności?
Zaświadczenie o niekaralności można uzyskać w jednym z biur informacyjnych KRK lub elektronicznie na stronie e-KRK.
📌 Ile się czeka na zaświadczenie o niekaralności?
Zaświadczenie jest wydawane bez zbędnej zwłoki — najpóźniej w ciągu 7 dni od złożenia zapytania.
📌 Kto nie dostanie zaświadczenia o niekaralności?
Zaświadczenia o niekaralności nie zdobędą osoby, które znajdują się w Krajowym Rejestrze Karnym w związku z np. skazaniem prawomocnym wyrokiem sądu, aresztowaniem lub figurowaniem na liście gończym.
W przypadku niektórych zawodów wymóg dostarczenia zaświadczenia o niekaralności jest standardem. Pamiętaj jednak o tym, że pracodawca nie może bez Twojego upoważnienia uzyskać takich informacji z KRK.
Bardzo dobrą wiadomością jest to, że możesz uzyskać takie zaświadczenie drogą elektroniczną. Co więcej — rozwiązanie takie jest tańsze niż w przypadku składania zapytania listownie czy osobiście w biurze informacyjnym.
Na uwagę zasługuje także fakt, że Twoje wyroki mogą ulec zatarciu po określonym czasie. W związku z tym nawet po wyjściu z więzienia, po kilku latach możesz uzyskać zaświadczenie o niekaralności.
A czy w trakcie Twojej kariery zawodowej miałaś lub miałeś kiedyś wymóg dostarczenia takiego zaświadczenia podczas rekrutacji?
Napisz o tym w komentarzu. 😄
Gratulacje! Dotarłeś do końca!
To nie powód, aby się rozstawać. Pamiętaj, że w każdej chwili możesz skorzystać z naszego Kreatora CV, za pomocą którego przygotujesz perfekcyjne CV!
