Pokolenie Z — czym się różni od pokolenia X, Y? Jak się komunikuje?

Jesteś boomerem, iksem, millenialsem czy zetką? Jeżeli nie wiesz o co chodzi, to koniecznie dowiedz się więcej na temat podziału pokoleń! Generacja Z, której przedstawiciele dopiero wchodzą na rynek pracy, to obecnie przedmiot wielu analiz. Chcesz dowiedzieć się czym cechuje się pokolenie Z? Czytaj dalej!

Roszczeniowy millenials? To nie jest obecnie największy problem w debacie publicznej. 😄

Teraz wszystko kręci się wokół pokolenia Z — czyli postmillenialsów.

To pokolenie dopiero rozpoczyna pracę lub studia, a najmłodsi przedstawiciele jeszcze siedzą w szkolnej ławce.

W związku z tym, co można o nich powiedzieć już teraz?
Czy można prognozować, jakimi będą pracownikami?

Okazuje się, że można. 😄

Zachęcam Cię do przeczytania tego artykułu, z którego dowiesz się m.in.:

• czym różnią się między sobą poszczególne pokolenia;
• jakimi cechami charakteryzuje się pokolenie Z;
• jakie są różnice i podobieństwa między millenialsami a post-millenialsami.

Analiza pokoleń — czy na pewno warto?

Skąd wiedzieć, do której generacji się należy?

To wbrew pozorom nie jest takie oczywiste, bowiem często ma się do czynienia z odmiennymi kryteriami wiekowymi. Daty graniczne — w zależności od badacza lub źródła — podawane są z dokładnością do +/- 10 lat, co często NIE pozwala na jasne określenie przynależności do danej generacji.

Do tego dochodzą kwestie związane z:

• indywidualnymi predyspozycjami
• i nastawieniem każdego z nas.

I choć teoretycznie nie masz nic wspólnego z rówieśnikiem z Belgii czy Francji, to tak naprawdę łączą Cię z nim np. pewne wydarzenia. Może to być np.

• wojna,
• atak terrorystyczny
• czy kryzys

ale także pozytywne zdarzenia takie jak:

• start Facebooka
• czy rozwój Internetu.

Podział na pokolenia upraszcza rzeczywistość. Analizując jednak pewne predyspozycje danej generacji można prognozować, jaki będą mieć one wpływ np. na politykę, gospodarkę czy wreszcie… rynek pracy.

Teraz na językach jest generacja Z — czyli osoby dopiero wchodzące na rynek pracy. Czy możemy już mówić o wspólnych cechach tego pokolenia?

Pokolenie Z — co o nim wiemy?

Dlaczego pokolenie Z to taki elektryzujący temat?

To proste — osoby z tej generacji wchodzą w dorosłość, w związku z czym wszystkich ciekawi, w jaki sposób wpłynie to na relację pracodawcy z pracownikiem. A przynajmniej ciekawi tych, którzy zajmują się tą tematyką. 😄

Baby boomersi powoli przechodzą na emeryturę, a pokolenia X i Y będą musiały poradzić sobie z nowym narybkiem z generacji Z.

Czy będzie łatwo? 

Generacja Z jest nazywana także post-millenialsami, ponieważ to pokolenie następuje bezpośrednio po pokoleniu Y — czyli millenialsach. A zatem członkami tej grupy są osoby urodzone po 2000 r. 

Według niektórych źródeł, pokolenie Z zaczyna się już w 1990, a niekiedy data graniczna wskazywana jest w połowie lat dziewięćdziesiątych. Jak widać — wcale nie jest tak łatwo określić, kiedy możesz stać się częścią danego pokolenia. 😄

A co charakteryzuje post-millenialsów? 

Przede wszystkim doskonałe odnajdywanie się w nowych technologiach:

• Internet,
• aplikacje mobilne,
• wirtualna rzeczywistość

to wszystko służy im do zdobywania wiedzy, komunikowania, tworzenia i dostępu do kultury. To indywidualiści, którzy cenią sobie własny rozwój.

A jak się to przełoży na relację z pracodawcami i współpracownikami? O tym napiszę później. 😄

A co z generacją C?

Mówiąc o pokoleniu Z często stosuje się także określenie generacja C.

Już wyjaśnię Ci, o co w tym chodzi. 😄

W generacji C nie chodzi o to, kiedy się urodziłaś lub urodziłeś, ale o to — jakie masz cechy. Nazwa pochodzi od słowa Connected — czyli podłączony, bowiem przedstawiciele tej grupy muszą być cały czas online. Jednak tych literek “C” — tłumaczących sens generacji — może być trochę więcej, np.:

• content‐centric — zorientowani na content, czyli treść,
• computerized — skomputeryzowani,
• community‐oriented — zorientowani na społeczność,
• changing — zmieniający siebie i otoczenie.

Chodzi więc o to, że osoby te NIE wyobrażają sobie życia bez Internetu i aplikacji mobilnych:

• Zamiast iść na zakupy do galerii handlowej — wybiorą e-commerce.
• Nie zamówią taksówki — tylko skorzystają z aplikacji przewozowej.
• Zamiast udawać się na spotkanie w interesach — wybiorą telekonferencję.

Brzmi podobnie do pokolenia Z, prawda?

Owszem — generacja C to przede wszystkim przedstawiciele pokolenia Z oraz późnych millenialsów. Główna różnica polega na tym, że aby stać się częścią tej generacji nie jest ważna data urodzenia, a Twoje usposobienie. 

Zanim zaczniemy, warto mniej więcej przedstawić, jak dzielą się poszczególne pokolenia.

Podział pokoleń

Zaczniemy od pokolenia naszych pradziadków i prapradziadków. Przyjęty podział na pokolenia — mający zastosowanie na niemal całym świecie — kształtuje się następująco:

• Stracone Pokolenie
  Urodzeni w latach 1883 i 1900. Osoby z tego okresu przeżyły dwie wojny światowe oraz Wielki Kryzys. Ostatnia osoba z tego pokolenia zmarła w 2018 roku!
• Największe Pokolenie
  Urodzeni między 1901 a 1926 r. To pokolenie wiąże się z latami Wielkiego Kryzysu oraz II wojną światową. Jest to pokolenie naszych dziadków i pradziadków.
• Ciche Pokolenie
  Urodzeni między 1927 r. a 1945 r. Osoby urodzone w latach Wielkiego Kryzysu i II wojny światowej, niebiorący w niej czynnego udziału, ale dotknięci jej skutkami. Nazwa ciche może pochodzić od pewnych konserwatywnych cech jednostek i lęku przed zmianami i wyrażaniem zdań sprzeciwu. Osoby z tego pokolenia już nie są aktywne na rynku pracy.
• Baby Boomers
  Jednostki urodzone w latach 1946-1964 w ramach boomu demograficznego, od którego pochodzi nazwa całej generacji. Jest to pokolenie osób przekonanych o swojej wadze i wychowujących się we względnym spokoju i dobrobycie. Najmłodsi przedstawiciele tego pokolenia nie mają jeszcze 60-tki w związku z tym ciągle są aktywnymi graczami na rynku pracy. 
• Pokolenie X
  Urodzeni pomiędzy 1965 a 1979 r. Nazwa pokolenia pochodzić ma od niewiadomej, jak w matematycznym równaniu. Cechą charakterystyczną tej grupy ma być przede wszystkim wszechogarniające zagubienie i brak poczucia sensu — co w pewnym stopniu przerodziło się w budowanie kariery i pracę nad sukcesem ekonomicznym.
• Millenialsi (Pokolenie Y)
  Osoby urodzone między 1980 a 2000 r. Jednostki z tej generacji charakteryzują się bardzo dobrą adaptacją w świecie zdominowanym przez technologie cyfrowe. Oprócz tego trzeba zwrócić uwagę również na dużą zuchwałość, roszczeniowość, przekonanie o własnych możliwościach i dążenie do “zdobywania świata”.
• Pokolenie Z
  Dotyczy osób urodzonych pomiędzy 2001 a 2010 r. To osoby, które NIE wyobrażają sobie życia bez Internetu i mobilnych technologii. Jednostki z tej grupy cechują wysoko rozwinięte zdolności cyfrowe oraz pragmatyczne podejście do życia. Więcej na temat tej grupy dowiesz się z dalszej części artykułu. 😄
• Pokolenie Alpha
  Boisz się, że po X, Y, Z nie będzie już niczego? 😄 Bez obaw! Socjologowie już prowadzą badania nad kolejnym pokoleniem osób urodzonych pomiędzy 2011 a 2020 r. Jak widzisz — po ostatnich literach alfabetu łacińskiego, rozpoczynamy wyliczania od pierwszych liter alfabetu greckiego. 

Nawet pobieżnie patrząc na powyższe przedstawienie pokoleń, możesz stwierdzić, że jest to jedna wielka kopalnia stereotypów. A jednak bez problemu dostrzeżesz pewne konflikty, które można zauważyć w codziennym życiu. 

Przyjrzyj się takim sporom:

• Roszczeniowiec z generacji Y kontra kontra wyważony i znający swoje miejsce przedstawiciel cichej generacji. 
• Nieznający trudów i wyzwań dzisiejszego życia boomer pouczający millienialsa lub igreka. 
• Millenials utyskujący na bezideowość pokolenia Z.

Dużą trudnością przy mówieniu o generacjach jest także fakt, że Polska rozwijała się w zupełnie innym tempie od krajów Zachodu. W związku z tym porównywanie boomera z USA do boomera z Polski czasem może wydawać się karykaturalne. Do tego dochodzi fakt, że większość określeń dotyczących tego typu generacji zostało zaczerpniętych z zachodniej socjologii.

Prawda jest jednak taka, że członków pokolenia łączy znacznie WIĘCEJ niż mogłoby Ci się na początku wydawać. I musisz pogodzić się z tym, że takimi określeniami posługują się zarówno w Polsce, jak i w Europie czy Stanach. 😄

W związku z tym poznaj, czym różnią się między sobą poszczególne generacje? 
Co można wynieść z podziału na pokolenia?

Pokolenia — czym się różnią, jak się komunikują i jak pracują?

Jako, że interesują nas przede wszystkim kwestie związane z rynkiem pracy, karierą oraz rekrutacją, nie będę się skupiać na generacjach sprzed “baby boomu”, ponieważ — poza kilkoma wyjątkami — nie są oni już aktywni na rynku pracy.

Żeby usprawnić pokazywanie podobieństw i różnic, skupię się na nich w kontekście stosunku do pracy oraz sposobów komunikacji przedstawicieli poszczególnych pokoleń.

Generacja Baby Boomers

Różnice pomiędzy boomersami w krajach takich jak USA, Wielka Brytania czy Francja — a tymi urodzonymi w Polsce są ogromne. Jednak można zauważyć, że ludzie z tego pokolenia mają pewne cechy charakterystyczne.

Jeżeli chodzi o stosunek do pracy to:

• rzadko zmieniają miejsce pracy — z dużą ostrożnością podchodzą do zmian;
• są zaangażowani w to co robią — ponieważ praca jest dla nich bardzo istotna i… są z niej w większości zadowoleni;
• szanują procedury i są nim podporządkowani — są również lojalni wobec przełożonych.

A jak z komunikacją?

• najlepiej czują się podczas rozmowy twarzą w twarz,
• dobrze czują się z telefonem stacjonarnym, ale bardzo dobrze zaadaptowali się do telefonii komórkowej,
• z dużą rezerwą odnoszą się do mediów społecznościowych.

Pokolenie X

W przypadku pokolenia X najważniejszą cechą jest wielka niewiadoma. W związku z tym przedstawiciele tej generacji — zarówno w krajach Zachodu, jak i w Polsce — ceniły sobie przede wszystkim stabilizację oraz gromadzenie zasobów. 

Doskonale widać to w stosunku do pracy, gdzie:

• zależy im przede wszystkim na ciągłości — źle się czują w miejscach, które nie zapewniają stabilności;
• głównym czynnikiem motywującym do pracy są zarobki, ale oprócz tego istotna jest atmosfera w przedsiębiorstwie;
• zdecydowanie cenią sobie niezależność i czas wolny.

Iksy byli świadkami rewolucji związanej z telefonią komórkową. W związku z tym:

• pamiętają czasy sprzed „komórek” — jednak to właśnie telefon komórkowy jest dla nich głównym sposobem komunikowania się;
• w dalszym ciągu doceniają komunikację twarzą w twarz;
• w większości zaadaptowali się do social media, jednak bardziej do Twittera niż TikToka.

Millenialsi

Generacja Y to już nie tak młode pokolenie, coraz bardziej “rozpychające się” na rynku pracy. Wychowywali się już w wolnej Polsce — ich okres dorastania to przede wszystkim lata 90-te oraz pierwsza dekada XXI wieku. 

Co można o nich powiedzieć? Często zwraca się uwagę, że:

• są roszczeniowi — co wynika m.in. z wysokich potrzeb konsumpcyjnych oraz przekonaniu o własnej wartości;
• nie boją się zmian — nie przywiązują się do miejsca pracy, wykazują dużą mobilność;
• z rezerwą podchodzą do autorytetów;
• szybko się uczą, dobrze czują się z Internetem i nowymi technologiami;
• cenią sobie elastyczne godziny pracy oraz work-life balance.

A jeżeli chodzi o komunikację — w przypadku tej grupy także można mówić o świadkach rewolucji — tym razem związanej z Internetem i social media.

Musisz pamiętać, że Millenialsi:

• ledwie pamiętają czasy sprzed komórek — w okresie dorastania było to już standardowym wyposażeniem wśród rówieśników. Teraz trudno im żyć bez smartfonów;
• doskonale czują się online — potrzebują mediów społecznościowych do komunikowania się, dowiadywania się o wydarzeniach itd.;
• komunikacja “face to face” jest dla nich mniej istotna.

Pokolenie Z

Przejdźmy teraz do pokolenia Z. Czy są dobrymi pracownikami? 

Choć pokolenie Z dopiero wchodzi na rynek pracy, można już mówić o pewnych zbadanych postawach przedstawicieli tego pokolenia: 

• widać, że ich kompetencje cyfrowe są na bardzo wysokim poziomie — umiejętność odnalezienia się w tematyce IT czy social media pozwala przypuszczać, że osoby z tego pokolenia sprostają oczekiwaniom współczesnego rynku pracy;
• cenią sobie mobilność, niezależność i pracę zdalną (np. praca w domu) — co może być problemem dla pracodawcy szukającego lojalnego pracownika;
• są przedsiębiorczy — można spodziewać się, że wiele przedstawicieli tego pokolenia zdecyduje się na własną działalność gospodarczą;
• mają świadomość własnych ograniczeń — nie mają bezgranicznej wiary w siebie, często zwraca się uwagę, że są pragmatykami i realistami.

Można natomiast zauważyć, że jeżeli chodzi o komunikację, poszli oni jeszcze o krok dalej w kierunku “bycia online” w stosunku do millenialsów. Dlaczego? Otóż:

• nie pamiętają czasów bez smartfonów, Facebooków i Instagramów — ba, Twitter jest już dla nich nieco archaiczny i chętniej korzystają np. ze Snapchata czy TikToka. 
• media społecznościowe wykorzystują nie tylko w celu komunikacji, ale także do tworzenia, czym dają upust swojej kreatywności — stąd ogromna popularność YouTube’a.

Analizując poszczególne pokolenia można zauważyć, że jest między nimi sporo podobieństw — szczególnie w przypadku millenialsów i pokolenia Z.

Przyjrzyjmy się temu bliżej! 😄

Millenialsi a Pokolenie Z (Post-Millenialsi)

Jeżeli połączysz millenialsów i post-millenialsów w jedną grupę, to będą to ludzie urodzeni między 1980 a 2010 r. To sporo czasu, a przez te 30 lat technologia poszła do przodu w ogromnym tempie — a wraz z nią zmieniły się oczekiwania i zachowania społeczności.

Jednak pomiędzy pokoleniem Y a Z są pewne zauważalne podobieństwa, takie jak np.:

• wysokie kompetencje cyfrowe
  Osoby urodzone na przełomie wieków są oswojone z Internetem i nowymi technologiami;
• chęć rozwijania swoich pasji
  Czy będą to podróże czy tworzenie filmów, praca zdecydowanie nie powinna w tym przeszkadzać. Jest ona przeważnie na drugim planie;
• indywidualizm
  Zarówno millenialsi jak i post-millenialsi zdecydowanie cenią sobie swoją odrębność.

A co je różni? Zauważ, że:

• pokolenie Z jest bardziej realistyczne od swoich poprzedników — nie ma planów zmieniania świata;
• niektórzy zwracają uwagę, że post-millenialsi to jednostki bardziej zagubione niż wcześniejsze pokolenie;
• przedstawiciele pokolenia Z są bardziej podatni na trendy — dorastający millenialsi mieli styczność z topornym przekazem marketingowym i zdążyli się na niego uodpornić. Post-millenialsi żyją w świecie artykułów sponsorowanych i targetowanego contentu — zdecydowanie łatwiej jest się temu poddać;
• post-millenialsi są jeszcze bardziej otwarci — podróże, zagraniczne studia i media społecznościowe sprawiają, że przedstawiciele tego pokolenia dobrze czują się w międzynarodowym środowisku.

Jak widzisz — pokolenie Z ma sporo wspólnego ze starszymi koleżankami i kolegami. Z tego też względu nazywa się ich czasem “millenialsami na sterydach”. 

Jednak widzisz też różnice, prawda? 

Potrzebujesz jeszcze uporządkować swoją wiedzę dotyczącą pokolenia Z? Przejdź do sekcji Najczęściej Zadawanych Pytań 😄

Pokolenie Z — FAQ

Podsumowanie

Pokolenie Z wchodzi na rynek pracy albo rozpoczyna studia. Ci młodsi jeszcze uczą się w liceum lub szkołach podstawowych. Trudno tutaj mówić o pewnikach — niektóre przewidywania mogą nie wytrzymać konfrontacji z rzeczywistością. 

Prawda jest jednak taka, że pokolenie Z zapowiada się na indywidualistów o ogromnych kompetencjach cyfrowych i sporej kreatywności — wystarczy spojrzeć na działalność piętnasto-, szesnasto- czy siedemnastolatków w mediach społecznościowych.

Czy zrewolucjonizują rynek pracy?
Będą idealnymi pracownikami czy może nie odnajdą się w etatowej rzeczywistości?
Może to rynek pracy będzie musiał dostosować się do nich?
Czy różnice między nimi a np. millenialsami zaczną się zaostrzać z biegiem lat?

Tego wszystkiego dopiero się dowiemy…

A Ty co sądzisz o takim podziale? Daj znać w komentarzu, czy zauważasz cechy danego pokolenia, np. wśród znajomych. 😄